Saturday, June 25, 2016

Brexit: de teloorgang van de "deskundigen"

bron: Burgercomite EU
Wat een verrassing, of beter gezegd wat een schok - de burgers van Groot Brittannië hebben afgelopen donderdag in meerderheid voor een historisch vertrek uit de Europese Unie gestemd en daarmee "om Groot Brittannië weer groot te maken", om een uitspraak vanuit de VS te lenen.

Minstens zo verrrassend als deze uitslag was dat alle zogenaamde deskundigen fout zaten in hun voorspellingen en analyses: niet alleen zaten de opiniepeilers fout  - weer, zoals ook afgelopen jaar bij het Schots onafhankelijkheidsreferendum en ook tijdens de vele Republikeinse voorverkiezingen van Donald Trump -, maar ook de Britse bookmakers  en de financiele markten. Zij allen bleken niet in staat om het onverwachte te verwachten.

Na de tragische moord op de Britse parlementarier Jo Cox, een week voor het Brexit referendum van 23 juni, lieten de peilingen, die eerst een Brexit meerderheid verwachten, een ommekeer zien. Bremain zou de meerderheid verkrijgen. Op de nacht voor het referendum verwachtte The Financial Times Brexit poll tracker een Bremain winst van 48% - 46%.


                                                                 FT Brexit poll tracker

De immer alwetende financiele markten lieten op maandag 20 juni ook een ommezwaai zien.  Na weken van lagere standen en pessimisme, gingen plots de koersen omhoog in de verwachting dat "Bremain" zou winnen.

Daarnaast bereikte ook het gokken, het favoriete Britse tijdverdrijf, nieuwe hoogten, aldus een artikel in Business Insider,:


".....Wedden op Brexit is nu de grootste markt ooit geworden voor een Britse politieke gebeurtenis, met meer dan £30 miljoen weddenschappen op het referendum vergeleken met het WK van 2014 dat met £35 miljoen tot nog toe de grootste markt voor weddenschappen is gebleken ....."

Gedurende vele weken leken de bookmakers een Bremain uitkomst te verwachten, maar ook zij zaten fout. Het Britse dagblad, The Independent, verklaart waarom in het artikel  EU Referendum: how the bookies got it so wrong:

".......Vlak na de uitkomst van de Brexit winst legt Matthew Shaddick van de grootste bookmaker  Ladbrokes uit dat de taak van bookmakers niet is om een uitslag van een gebeurtenis te voorspellen, maar om geld te verdienen. Met andere woorden, als het meeste geld op "Bremain" wordt gewed, dan volgen de bookmakers dat en dan wordt dus "Bremain" de favoriet....."

Tenslotte waren er allerlei experts, die ook de plank missloegen. Bijvoorbeeld Oxera, een vooraanstaand Brits economisch adviesbureau dat Brexit een 40% kans gaf om te winnen, net zo hoog als de kansen die Donald Trump kreeg een week voor de Iowa voorverkiezing.  De UK Political Studies Association ondervroeg een grote groep deskundigen (wetenschappers, journalisten en enqueteurs), waarvan 87 procent een Bremain overwinning verwachtte en slechts vijf procent een Brexit. Ook onder de Nederlandse experts viel het voorspellend vermogen tegen: de voormalige directeur van British Telecom, Ben Verwaayen,  in Engeland woonachtig en een kenner van de Euro politiek, verwachtte vorig jaar dat de EU op het laatste moment met een oplossing zou komen en dat de meerderheid van de Britten uiteindelijk meer belang zouden hechten aan de voordelen van EU lidmaatschap (quod non). Deze mening herhaalde hij in een radiointerview afgelopen maand.

Tenslotte waren vorige week ook Nederlandse exporteurs niet bang voor een Brexit:

"...Twee derde van de ondervraagde exporteurs is ervan overtuigd dat het allemaal niet zo'n vaart zal lopen met een Brexit. Zij gaan ervan uit dat de Britten stemmen om in de EU te blijven, als puntje bij paaltje komt........(sic!)

De komende weken en maanden zal hopelijk lering worden getrokken uit dit referendum en zal men tot conclusies en aanbevelingen komen. Wat nu al echter vaststaat is het verlies aan geloofwaardigheid van de "deskundigen" en hun onvermogen om  'het onverwachte te verwachten", zoals de Griekse filosoof Heraclitus ooit zei. Het lijkt mij duidelijk dat we sinds het begin van deze eeuw in een tijdperk van verhoogde onzekerheid zijn aanbeland en dat een ieder, deskundig of niet, zich moet voorbereiden op het onverwachte en niet al te veel naar de "deskundigen" moet luisteren.




No comments:

Post a Comment